საქართველოს იუსტიციის მინისტრის მოადგილე, ბექა ძამაშვილმა, ფორუმის მონაწილეებს მადლობა გადაუხადა ორდღიანი ნაყოფიერი და აქტიური თანამშრომლობისთვის და აღნიშნა, რომ მსგავსი ღონისძიებები ორი ქვეყნის სახელმწიფო ინსტიტუტების გაძლიერებას და პოზიტიურ ცვლილებებს ემსახურება.

იუსტიციის მინისტრის მოადგილე, ბუბა ლომუაშვილმა პრობაციონერთა რეაბილიტაციისა და რესოციალიზაციის პროცესში არსებული ციფრული ინოვაციების მნიშვნელობაზე ისაუბრა;

საქართველოს სპეციალური პენიტენციური სამსახურის ხელმძღვანელმა ნიკა ცხვარაშვილმა კი, თემატურ პანელზე პენიტენციურ სისტემაში არსებულ მიღწევებზე გაამახვილა ყურადღება და სომეხ კოლეგებს ადამიანის უფლებების დაცვაზე ორიენტირებული მიდგომის შესახებ გამოცდილება გაუზიარა.

სომეხ კოლეგებს ექსტრადიციისა და ბავშვთა გატაცების საკითხებზე ქართული გამოცდილება გაუზიარა საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს საერთაშორისო ურთიერთობებისა და სამართლებრივი თანამშრომლობის დეპარტამენტის ხელმძღვანელმა ქეთევან სარაჯიშვილმა.

ფორუმის ორდღიანი სამუშაო ფორმატის ფარგლებში არსებული მიღწევები და დაგეგმილი ინოვაციები განიხილეს კოლეგებთან ერთად საქართველოს მთავრობის ადმინისტრაციის ადამიანის უფლებათა დაცვის სამდივნოს, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის, მედიატორთა ასოციაციის, ადვოკატთა ასოციაციისა და იურიდიული დახმარების სამსახურის წარმომადგენლებმა.

რატი ბრეგაძემ სომხეთის პრემიერ-მინისტრთან შეხვედრისას ხაზი გაუსვა ორ ქვეყანას შორის არსებულ მჭიდრო და კეთილმეზობლურ პარტნიორულ ურთიერთობებს, რაც კიდევ ერთხელ დადასტურდა მიმდინარე წლის 25 მარტს საქართველოს პრემიერ-მინისტრ ირაკლი კობახიძის ვიზიტით ერევანში და მანამდე – მიმდინარე წლის 26 იანვარს საქართველოსა და სომხეთს შორის გაფორმებული სტრატეგიული თანამშრომლობის დეკლარაციით.

რეგიონში პროფესიული და სამართლებრივი თანამშრომლობის მნიშვნელობაზე ისაუბრეს მხარეებმა და განიხილეს სამართლის უზენაესობის მიმართულებით გადადგმული ნაბიჯებისა და რეფორმების შედეგები.

რატი ბრეგაძემ ნიკოლ ფაშინიანთან საუბარში აღნიშნა, რომ საქართველომ ევროკავშირთან დიალოგის ფართო გამოცდილება დააგროვა სხვადასხვა სფეროში და კომპეტენციის ფარგლებში მზადაა, ეს გამოცდილება სომხეთსაც გაუზიაროს.

შეხვედრას ესწრებოდნენ იუსტიციის მინისტრის მოადგილეები და სომხეთის რესპუბლიკაში საქართველოს ელჩი გიორგი შარვაშიძე.

რატი ბრეგაძემ შეხვედრაზე აღნიშნა, რომ ორ ქვეყანას შორის ინტენსიურ ურთიერთობას ხელს უწყობს საქართველოსა და სომხეთის რესპუბლიკის პარლამენტებს შორის მოქმედი მეგობრობის ჯგუფი, რომლის ფარგლებშიც ყოველწლიურად იმართება თემატური შეხვედრები.

მინისტრის თქმით, მე-5 სამართლებრივი ფორუმი კიდევ უფრო წარმომადგენლობითია ორივე ქვეყნის მხრიდან და მას არაერთი სამართლის სფეროს წარმომადგენელი ესწრება, რაც კიდევ ერთხელ ადასტურებს, რომ ფორუმების ტრადიცია არ კარგავს აქტუალობას და მეტიც – ორმხრივად შექმნილი პლატფორმა მიზნად ისახავს საუკეთესო გამოცდილების გაზიარებას სამართლის დარგის პროფესიონალებს შორის. ამას გარდა, საქართველოსა და სომხეთის იუსტიციის სამინისტროებს შორის არსებობს სწრაფი, მოქნილი და წარმატებული სექტორული თანამშრომლობა.

მიმდინარე კვირას იუსტიციის სამინისტრომ, ასევე, თბილისში უმასპინძლა სომხეთის უწყებათაშორის დელეგაციას და ევროკავშირთან დაახლოებისა და ვიზალიბერალიზაციის პროცესის დიალოგის თაობაზე გამოცდილება გაუზიარა.

შეხვედრის ბოლოს რატი ბრეგაძემ სომხეთის რესპუბლიკის პარლამენტის მეგობრობის ჯგუფის ხელმძღვანელ რუბენ რუბენიანს ევროკავშირთან პოლიტიკური დიალოგის გაღრმავების მიმართულებით წარმატებები უსურვა. მინისტრმა მზადყოფნა გამოხატა, სომეხ კოლეგებს ყველა ის გამოცდილება და მიღწეული შედეგი გაუზიაროს, რაც ევროკავშირთან დაახლოების პროცესში საქართველომ გაიარა.

შეხვედრას, ასევე, ესწრებოდნენ იუსტიციის მინისტრის მოადგილეები და სომხეთის რესპუბლიკაში საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი გიორგი შარვაშიძე.

გრიგორ მინასიანთან შეხვედრაზე რატი ბრეგაძემ ორ ქვეყანას შორის არსებული სტრატეგიული პარტნიორობის ფორმატში სამართლებრივი უსაფრთხოების უზრუნველყოფის მნიშვნელობასა და ორმხრივი სექტორული თანამშრომლობის გაღრმავებაზე ისაუბრა.

მინისტრმა შეხვედრაზე ყურადღება გაამახვილა ორ ქვეყანას შორის სამართლებრივი რეგულაციების გამარტივებაზე რაც, თავის მხრივ, დადებითად აისახება ორი ქვეყნის ეკონომიკების განვითარებაზე.

„კეთილგანწყობაზე დაფუძნებული ინტენსიური ურთიერთობით შევძლებთ ჩვენს სახელმწიფოებს შორის არსებული სტრატეგიული ურთიერთობების სამართლებრივ უზრუნველყოფას, ადამიანებს შორის კონტაქტების კიდევ უფრო მეტად გამარტივებას და ეკონომიკისთვის ხელშეწყობას“, - განაცხადა რატი ბრეგაძემ.

მხარეებმა ისაუბრეს ორმხრივად მიღწეულ შედეგებზე, მიმდინარე რეფორმებსა და დაგეგმილ ინოვაციებზე იუსტიციის სამინისტროების ფარგლებში. ამასთან, შემდგომი თანამშრომლობის გამყარების მიზნით, მინისტრებმა განიხილეს ახალი ინიციატივები, რაც გააძლიერებს ინსტიტუციათა ფუნქციონირებას ეროვნულ დონეზე და გაამყარებს კომუნიკაციისა და თანამშრომლობის ეფექტიანობას რეგიონში.

სომხურ-ქართული სამართლებრივი ფორუმი ერევანში 11-12 აპრილს იმართება.

მეხუთე სამართლებრივი ფორუმი საქართველოსა და სომხეთის იუსტიციის მინისტრებმა გახსნეს. სამართლის უზენაესობის განმტკიცების მიზნით გატარებული რეფორმებისა და მიღწევების თაობაზე ისაუბრეს იუსტიციის მინისტრებმა ფორუმის პირველ სესიაზე.

იუსტიციის მინისტრმა, რატი ბრეგაძემ აღნიშნა მართლმსაჯულების სისტემის დამოუკიდებლობის კუთხით გადადგმული ნაბიჯების მნიშვნელობა, ამასთან, ისაუბრა, ადვოკატთა და სამართლის პროფესიონალთა როლზე სამართლის უზენაესობის განმტკიცების პროცესში. დამატებით, ხაზი გაესვა იუსტიციის სამინისტროს სისტემის ფარგლებში გატარებულ რეფორმებს, მათ შორის, პენიტენციურ და პრობაციის სისტემებში დანერგილ ინოვაციურ სიახლეებს, სახელმწიფო სერვისების მიწოდების დახვეწილ მიდგომებს, სამართლის დარგის განვითარებისა და ხელშეწყობის მიზნით, სამეცნიერო საზოგადოებისა და აკადემიის ჩართულობას სამართალშემოქმედების პროცესში.

სამართლებრივი ფორუმი საუკეთესო პლატფორმაა ორი ქვეყნის იუსტიციის სამინისტროების, საგამოძიებო ორგანოების, საადვოკატო სფეროს, საარბიტრაჟო ინსტიტუტების და სხვა იურიდიული პროფესიების წარმომადგენელთათვის თანამშრომლობის გაღრმავების, გამოცდილების გაზიარებისა და კონკრეტული ინიციატივების განხილვისათვის.

ღონისძიებაში იუსტიციის მინისტრის მოადგილეებსა და სამინისტროს წარმომადგენლებთან ერთად მონაწილეობენ საქართველოს მთავრობის ადმინისტრაციის, სპეციალური პენიტენციური სამსახურის, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის, მედიატორთა ასოციაციის, ადვოკატთა ასოციაციის, იურიდიული დახმარების სამსახურის ხელმძღვანელი პირები.

სამართლებრივი ფორუმი ორ დღეს გაგრძელდება.

თამარ ტყეშელაშვილმა და რიხარდ ბოკმა საქართველოსა და გერმანიის ნოტარიუსთა პალატებს შორის არსებული წარმატებული თანამშრომლობის მიმართულებებზე იმსჯელეს.

აღინიშნა, რომ ორი ქვეყნის იუსტიციის სამინისტროების ურთიერთთანამშრომლობის 2022 წელს ხელმოწერილი პროგრამა და ნოტარიუსთა პალატებს შორის 2023 წელს გაფორმებული შეთანხმება ქმნის კარგ პლატფორმას მყარი პარტნიორული ურთიერთობებისათვის.

მხარეებმა განიხილეს თანამშრომლობის გაღრმავება ისეთი მიმართულებებით, როგორიცაა: ნოტარიუსთა სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტის შექმნა საქართველოს ნოტარიუსთა პალატის ბაზაზე; სანოტარო სერვისების ხელმისაწვდომობის კიდევ უფრო ამაღლება; მომსახურების პროცესში ონლაინ სერვისების დანერგვა და სხვ.

იუსტიციის მინისტრის პირველმა მოადგილემ მადლობა გადაუხადა გერმანულ მხარეს საქართველოს მხარდაჭერისათვის ევროსტრუქტურებში ინტეგრაციის გზაზე და აღნიშნა საერთაშორისო პარტნიორების როლი საქართველოს ნოტარიუსთა პალატის ევროკავშირის ნოტარიუსთა საბჭოში (CNUE) დამკვირვებლის სტატუსით გაწევრების პროცესში.

შეხვედრას ესწრებოდნენ, აგრეთვე, საქართველოს ნოტარიუსთა პალატის თავმჯდომარე ეკატერინე ნანდოშვილი, იუსტიციის სამინისტროს საერთაშორისო ურთიერთობებისა და სამართლებრივი თანამშრომლობის დეპარტამენტის უფროსის მოადგილე ანა ივანიშვილი და გერმანიის ფედერალური ნოტარიუსთა პალატის იურიდიული მრჩეველი საერთაშორისო ურთიერთობების საკითხებში კიმ ბრისევაკი.

სტრასბურგის სასამართლომ სახელმწიფოთაშორის დავაზე „საქართველო რუსეთის წინააღმდეგ (IV)“ (ე.წ. „განგრძობადი ოკუპაციის საქმე“) რუსეთს დააკისრა სრული პასუხისმგებლობა ოკუპირებულ ტერიტორიებსა და საოკუპაციო ხაზის გასწვრივ საქართველოს მოსახლეობის მასობრივი შევიწროების, დაკავების, თავდასხმების, მკვლელობებისა და ამგვარი ფაქტებისადმი ოფიციალური შემწყნარებლობის პრაქტიკისათვის, რომელიც საქართველოს ტერიტორიების ოკუპაციისა და ე.წ. „ბორდერიზაციის“ ფონზე მიმდინარეობს.

ევროპული სასამართლოს დღევანდელი გადაწყვეტილებით კიდევ ერთხელ მკაფიოდ გაესვა ხაზი საქართველოს ტერიტორიულ მთლიანობას და უფრო მეტად განმტკიცდა სუვერენიტეტი, რამდენადაც სტრასბურგის სასამართლოს შეფასებით, აფხაზეთი და ცხინვალის რეგიონი მთელი საერთაშორისო საზოგადოების მიერ საქართველოს განუყოფელ ნაწილად არის აღიარებული და უკანონოა „ბორდერიზაციის“ პროცესი. შესაბამისად, უკანონოდ და ევროპულ კონვენციასთან შეუსაბამოდ გამოცხადდა რუსეთის ოკუპაციის ქვეშ მოქმედი დე ფაქტო ორგანოების მხრიდან დაწესებული ნებისმიერი შეზღუდვა. ამასთან, ევროპულმა სასამართლომ დაადგინა, რომ „ბორდერიზაციის“ პირობებში განგრძობითად და სისტემურად ირღვევა შემდეგი უფლებები: სიცოცხლის უფლება, წამების/არასათანადო მოპყრობის აკრძალვა, თავისუფლებისა და უსაფრთხოების უფლება უკანონო დაკავებების/პატიმრობის კონტექსტში, პირადი და ოჯახური ცხოვრების დაცულობის უფლება, საკუთრებისა და განათლების უფლებები და მიმოსვლის თავისუფლება. კერძოდ, სტრასბურგის სასამართლოს შეფასებით:

• რუსეთის მიერ სიცოცხლის უფლების (ევროპული კონვენციის მე-2 მუხლი) დარღვევას წარმოადგენს საოკუპაციო ხაზს გასწვრივ ეთნიკური ქართველების მკვლელობა, ისევე როგორც მათი გარდაცვალება მაშინ, როდესაც ისინი საოკუპაციო ხაზის გადმოკვეთას და ალტერნატიული გზებით საქართველოს კონტროლირებად ტერიტორიაზე გადმოსვლას აპირებდნენ პენსიის თუ მედიკამენტების მიღების მიზნით;
• საოკუპაციო ხაზზე დაკავებული ეთნიკური ქართველების მიმართ არაადამიანური მოპყრობა და პირობები წარმოადგენს წამების/არასთანადო მოპყრობის აკრძალვის (ევროპული კონვენციის მე-3 მუხლი) დარღვევას;
• საოკუპაციო ხაზის გადაკვეთის გამო ეთნიკური ქართველების ნებისმიერი დაკავება/პატიმრობა ავტომატურად არღვევს ევროპული კონვენციის მე-5 მუხლით გარანტირებულ თავისუფლებისა და უსაფრთხოების უფლებას;
• მავთულხლართების გაბმითა და „ბორდერიზაციის“ პროცესის შედეგად ეთნიკურ ქართველებს ეზღუდებათ ოკუპირებულ ტერიტორიებზე გადაადგილების, საკუთარ სახლებზე, მიწებზე, სხვა საკუთრებასა და საფლავებზე წვდომა, რითაც განგრძობითად ირღვევა პირადი და ოჯახური ცხოვრების დაცულობის უფლება (ევროპული კონვენციის მე-8 მუხლი), საკუთრების უფლება (ევროპული კონვენციის პირველი დამატებითი ოქმის პირველი მუხლი) და მიმოსვლის თავისუფლება (ევროპული კონვენციის მე-4 დამატებითი ოქმის მე-2 მუხლი);
• ოკუპირებულ აფხაზეთსა და ცხინვალის რეგიონში ქართულ ენაზე სწავლის აკრძალვით ირღვევა ევროპული კონვენციის პირველი დამატებითი ოქმის მე-2 მუხლით გარანტირებული მშობლიურ ენაზე განათლების მიღების უფლება.

ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილებით, აგრეთვე, მკაფიოდ აღინიშნა, რომ აფხაზეთსა და ცხინვალის რეგიონში ქართული ენა არის მშობლიური ენა.

საქართველოს იუსტიციის სამინისტრო სრულიად საქართველოს ულოცავს ამ ისტორიულ გამარჯვებას და მტკიცებულებების შეგროვების ეტაპზე აქტიური ჩართულობისთვის კიდევ ერთხელ მადლობას უხდის სახელმწიფო უწყებებს, განსაკუთრებით, სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურს, საქართველოს გენერალურ პროკურატურასა და შინაგან საქმეთა სამინისტროს.

საქართველოს იუსტიციის სამინისტრომ სომხეთის რესპუბლიკის დელეგაციას უმასპინძლა. ქართულმა მხარემ სტუმრებს ევროკავშირთან სავიზო რეჟიმის ლიბერალიზაციისთვის და მის შემდგომ იუსტიციის სამინისტროს მიერ გადადგმული ნაბიჯების, ამ პროცესში შესაძლო გამოწვევებისა და საქართველოს მიერ მიღწეული პროგრესის თაობაზე გაუზიარა გამოცდილება.

საუბარი შეეხო ევროკავშირთან უვიზო მიმოსვლის სამოქმედო გეგმის შესრულების პროცესში საქართველოს გამოცდილებას ისეთ საკვანძო საკითხებზე, როგორიც არის დოკუმენტების უსაფრთხოება და ამ მიზნით სსიპ „სახელმწიფო სერვისების განვითარების სააგენტოს“ მიერ განხორციელებული რეფორმები, ადამიანით ვაჭრობასთან (ტრეფიკინგის) ბრძოლის ოთხსვეტოვანი სახელმწიფო პოლიტიკა და იუსტიციის მინისტრის თავმჯდომარეობით მოქმედი უწყებათაშორისი საბჭოს როლი, ასევე, მიგრაციის მართვის სახელმწიფო პოლიტიკა და ამ პროცესში ერთიანი საკოორდინაციო მექანიზმის მნიშვნელობა.

შეხვედრას ესწრებოდნენ იუსტიციის სამინისტროს საერთაშორისო ურთიერთობებისა და სამართლებრივი თანამშრომლობის დეპარტამენტისა და სსიპ „სახელმწიფო სერვისების განვითარების სააგენტოს“ წარმომადგენლები.

კავკასიის საერთაშორისო უნივერსიტეტში სტუდენტებისთვის გამართული საჯარო ლექცია პენიტენციურ სისტემაში გატარებულ რეფორმებსა და რესოციალიზაცია-რეაბილიტაციის პროგრამებს შეეხო. ნიკა ცხვარაშვილმა ახალი პენიტენციური კოდექსით გათვალისწინებულ სიახლეებზე ისაუბრა, რაც მნიშვნელოვნად აუმჯობესებს პენიტენციურ სისტემაში მსჯავრდებულთა და თანამშრომელთა უფლებებსა და შრომით პირობებს.

საუბარი შეეხო სასჯელის მოხდის პერიოდში მსჯავრდებულთა შესაძლებლობასაც, სრულად ისარგებლონ რესოციალიზაცია-რეაბილიტაციის პროგრამებით, რაც გულისხმობს სპორტულ აქტივობებსა თუ სრულფასოვან სასწავლო პროცესში ჩართვას, რის საშუალებასაც იძლევა „ციფრული უნივერსიტეტი“; ისარგებლონ დასაქმების პროგრამებით, რაც ითვალისწინებს მათთვის დამატებითი შემოსავლის ქონას.

სპეციალურ პენიტენციურ სამსახურს მხოლოდ არასრულწლოვანთა რესოციალიზაცია-რეაბილიტაციის 12 სხვადასხვა პროგრამა აქვს. განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება ჯანდაცვის მიმართულებასაც – ონლაინ კლინიკის საშუალებით ნებისმიერ მსჯავრდებულს შეუძლია, ისარგებლოს სამოქალაქო კლინიკის ექიმის მომსახურებით.

ღონისძიებას, ასევე, ესწრებოდა კავკასიის საერთაშორისო უნივერსიტეტის სამართლის ფაკულტეტის დეკანი გიორგი ხატიძე.

პროექტი კავკასიის საერთაშორისო უნივერსიტეტში მიმდინარე წლის 14 მარტს ამოქმედდა.

„იუსტიციის აუდიტორია“ შესაძლებლობას აძლევს უმაღლესი სასწავლებლის სტუდენტებს, თანამშრომლებს და სხვა დაინტერესებულ პირებს, მიიღონ სრული ინფორმაცია იუსტიციის სამინისტროს სისტემის საქმიანობის, მისი ამოცანების, მიზნებისა და მიღწევების შესახებ.

პროექტი ითვალისწინებს სტუდენტების ჩართულობისა და სამართლებრივ საკითხებზე ცნობიერების ამაღლებას, სტუდენტური პროექტების ხელშეწყობას, საჯარო სამსახურის პოპულარიზაციას და იუსტიციის სამინისტროში კადრების მოზიდვას.

იუსტიციის სამინისტროს საქმიანობის პროცესში სამოქალაქო სექტორის, აკადემიური წრეებისა და მომავალი იურისტების ჩართულობა უწყების ერთ-ერთი პრიორიტეტია.