# 8 პენიტენციურ დაწესებულებაში მსჯავრდებულებმა მარწყვის ნერგები პირველად დარგეს. წელს, ნაკვეთზე არსებულ სხვადასხვა სახეობის ბოსტნეულსა და ხილს მარწყვის ერთ-ერთი სახეობა სან ანდრეასიც შეემატა.

ნაკვეთზე მიმდინარე საგაზაფხულო სამუშაოებს იუსტიციის მინისტრის მოადგილე ბუბა ლომუაშვილი, სოფლის მეურნეობის მინისტრის პირველი მოადგილე გელა ხანიშვილი და მსჯავრდებულთა პროფესიული მომზადებისა და გადამზადების ცენტრის დირექტორი თამთა დემურიშვილი დაესწრნენ. შპს „მაგალის“ მიერ საჩუქრად გადმოცემული მარწყვის ნერგებით, წელს მსჯავრდებულები დაახლოებით, 1 ტონა მოსავალს ელოდებიან.

სასოფლო-სამეურნეო პროექტს, მსჯავრდებულთა პროფესიული მომზადებისა და გადამზადების ცენტრი 2020 წლიდან ახორციელებს. ამ პერიოდში, მსჯავრდებულებმა სოფლის მეურნეობის სფეროში ცოდნა კიდევ უფრო გაიღრმავეს და გარემოსდაცვითი ინფორმაციისა და განათლების ცენტრთან თანამშრომლობით, აგრარული მიმართულებით ტრენინგ კურსებიც გაიარეს.

ეროვნულ არქივში იუსტიციის სამინისტროს თანამშრომელთა ნამუშევრების გამოფენა-გაყიდვა გაიხსნა. საქველმოქმედო აქციაზე საკუთარი ნახატები და ხელნაკეთი ნივთები სამინისტროს სისტემის 80-ზე მეტმა თანამშრომელმა წარმოადგინა.

ნამუშევართა რეალიზაციიდან მიღებული თანხა არასრულწლოვანთა რეფერირების ცენტრის ბენეფიციარებს მოხმარდება. კანონთან კონფლიქტში მყოფ მოზარდებს საჭირო ნივთებსა და პროდუქტებს იუსტიციის სამინისტროს თანამშრომლების სახელით სააღდგომოდ გადასცემენ.

საქველმოქმედო აქციაში მონაწილეობა კონკრეტული ნივთის შეძენის გარეშე, მხოლოდ თანხის გაღებითაც არის შესაძლებელი. ამისათვის საგამოფენო დარბაზში სპეციალური ყუთებია განთავსებული.

გამოფენა-გაყიდვა დამთვალიერებლებს მთელი კვირის განმავლობაში, შაბათ-კვირის ჩათვლით, 11:00-იდან 19:00 საათამდე უმასპინძლებს.

რატი ბრეგაძემ ალექსანდრე ვინიკოვს იუსტიციის სამინისტროს შეხვედრების ოთახ „გაგრაში“ უმასპინძლა.

იუსტიციის მინისტრმა სამეკავშირეო ოფისის ხელმძღვანელთან საქართველოს ნატო-ში ინტეგრაციისთვის მიმდინარე დემოკრატიული რეფორმები განიხილა. საუბარი შეეხო ქვეყნის დეოკუპაციის სამართლებრივ მექანიზმებს და სტრასბურგისა და ჰააგის სასამართლოების გადაწყვეტილებების მნიშვნელობას ამ პროცესის წარმართვისათვის.

რატი ბრეგაძემ და ალექსანდრე ვინიკოვმა ნატო-ს შესახებ ცნობიერების ასამაღლებლად ერთობლივი ღონისძიებების ჩატარების მნიშვნელობაზეც იმსჯელეს.

ახალი ინფრასტრუქტურული პროექტები, ინოვაციური სერვისები, მიწის სისტემური რეგისტრაციის რეფორმა – ამ და სხვა საკითხებზე ისაუბრა იუსტიციის მინისტრმა ტელეკომპანია „იმედის“ ეთერში ერთწლიანი მუშაობის შედეგებზე დასმული კითხვის პასუხად.

რატი ბრეგაძემ პრემიერ-მინისტრს ნდობისთვის მადლობა გადაუხადა და აღნიშნა, რომ მისთვის და მისი გუნდისათვის ეს დიდი პასუხისმგებლობაა.

მინისტრმა ყურადღება გაამახვილა ბოლო დროს განხორციელებულ და დაგეგმილ ინფრასტრუქტურულ პროექტებზე:

„გაიხსნა გარდაბნის იუსტიციის სახლი, არქივის ახალი შენობა ახალციხეში; კასპში, ჩხოროწყუში სიღნაღში, წყალტუბოში გაიხსნა იუსტიციის სახლები და საზოგადოებრივი ცენტრები; აჭარაში ნოტარიუსებს გადაეცათ ახალი ბიურო; დაიწყო ახალი ინფრასტრუქტურული პროექტები, კერძოდ, იუსტიციის სახლების მშენებლობები თერჯოლაში, ზესტაფონში, ახმეტაში. ასევე, თბილისში სულ მალე გაიხსნება იუსტიციის სახლის ახალი ლოკაცია და დასრულდება მშენებლობა ხაშურში“.

რატი ბრეგაძემ საერთაშორისო მიმართულებით წარმატებულ თანამშრომლობაზეც ისაუბრა:

„გავაფორმეთ თანამშრომლობის ხელშეკრულებები თურქეთის რესპუბლიკასთან, ისრაელთან, უნგრეთთან, სომხეთთან, აზერბაიჯანთან და უახლოეს მომავალში ვაფორმებთ თანამშრომლობის ხელშეკრულებას შვეიცარიასა და გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის იუსტიციის სამინისტროსთან“.

მინისტრმა პენიტენციურ სამსახურში მიმდინარე და დაგეგმილ პროექტებზეც ისაუბრა და აღნიშნა, რომ უკვე დამტკიცებულია სპორტის სტრატეგია, რაც პატიმრებს პროფესიონალ სპორტსმენებად ჩამოყალიბების საშუალებას მისცემს. გარდა ამისა, დაწყებულია მუშაობა ციფრული უნივერსიტეტის პროექტზე, რაც პატიმრებისთვის დისტანციური სწავლების მეთოდით უმაღლესი განათლების შესაძლებლობას იძლევა.

ეთერში საუბრისას მინისტრმა აღნიშნა, რომ სოფლად მცხოვრები მოსახლეობის სერვისებზე ხელმისაწვდომობის კიდევ მეტად გაზრდის მიზნით განხორციელდა „მობილური იუსტიციის სახლის“ პროექტი.

„სულ მალე გვექნება ციფრული იუსტიციის სახლიც და სატელეფონო აპლიკაციის მეშვეობით შეძლებთ ყველა იმ მომსახურების მიღებას, რომელთაც იღებთ იუსტიციის სამინისტროში“, – განაცხადა რატი ბრეგაძემ.

მინისტრმა მიწის სისტემური რეგისტრაციის შესახებაც ისაუბრა და აღნიშნა, რომ მიწის სისტემური რეგისტრაციის პროექტი 2024 წელს დასრულდება.

„უკვე არის ძალიან კონკრეტული გრაფიკი და სრული ტექნიკური აღჭურვილობა, გაწერილია ყველა რეგიონი, სად როდის დაიწყება მიწის სისტემური რეგისტრაცია“, – განაცხადა რატი ბრეგაძემ. მინისტრმა სამინისტროს თანამშრომლებს მადლობა გადაუხადა.

იუსტიციის მინისტრმა რატი ბრეგაძემ ტელეკომპანია „იმედის“ ეთერში სტრასბურგის სასამართლოს მიერ სააკაშვილის საჩივრის განსახილველ საქმეთა სიიდან ამორიცხვის შესახებ ისაუბრა. რატი ბრეგაძის თქმით, სტრასბურგის სასამართლოს ამ გადაწყვეტილებით უდავოა, რომ არ არსებობს რაიმე განსაკუთრებული გარემოება, რომელიც მიუთითებდა წამებასა და არაადამიანურ მოპყრობაზე.

„საჩივარში საუბარი იყო მესამე მუხლზე, რომელიც შეეხება წამებას. ამ ფარგლებში მათ მოითხოვეს დამატებითი ღოონისძიება, რომლის ფარგლებშიც უნდოდათ, რომ დაუყოვნებლივ გადაყვანილი ყოფილიყო კლინიკაში და ეს საჩივარი უნდა გაგრძელებულიყო მომავალში, ანუ ამ საჩივარზე წარმოება. სასამართლომ, ასევე, დაცვის მხარეს მიმართა და განუსაზღვრა ვადა 8 დეკემბრამდე, რომ ამ კონკრეტულ ვადამდე მათ უნდა წარმოედგინათ დამატებითი მტკიცებულებები“, – განაცხადა რატი ბრეგაძემ.

მინისტრის თქმით, სტრასბურგის ეს განჩინება ცალსახად ადასტურებს, რომ არ არსებობს რაიმე სახის განსაკუთრებული გარემოება, რომელიც მიუთითებდა და მიუთითებს წამებასა და არაადამიანურ მოპყრობაზე:

„სტრასბურგის სასამართლო ამბობს პირდაპირ, რომ ამ ეტაპზე არავითარი პრობლემა ამ საკითხთან დაკავშირებით არ არსებობს. ბუნებრივია, ყოველთვის შეეცდებიან დაცვის მხარე, მათი მხარდამჭერები, რომ მოახდინონ ამის უგულებელყოფა ან წარმოაჩინონ, თითქოსდა ეს საერთოდ არაფერია, მაგრამ ეს არის ფაქტი, განჩინება, გადაწყვეტილება, რომელიც ძალიან ნათლად და ცალსახად ამბობს, რომ მთელი ამ პერიოდის განმავლობაში, რაზეც დაობდნენ, რომ თითქოსდა იყო წამება, არაადამიანური მოპყრობა და ა.შ., ეს საკითხი დაიხურა. მაშინ სახელმწიფო ინსპექტორმაც დაწერა დასკვნა. ჩვენ ეს გავასაჩივრეთ სასამართლოში და ამ საქმეზეც იუსტიციის სამინისტრო და სპეციალური პენიტენციური სამსახური არის გამარჯვებული. საბოლოო ჯამში, გამოიკვეთა სიმართლე როგორც ეროვნულ, ისე ევროპულ დონეზე, რომ ყველა მოქმედება სახელმწიფოს მხრიდან სააკაშვილის მიმართ, როდესაც ის იყო პენიტენციურ დაწესებულებაში, იყო კორექტული და სრულ შესაბამისობაში ევროპულ ღირებულებებსა და სამართლის ნორმებთან“, – განაცხადა იუსტიციის მინისტრმა.

რატი ბრეგაძის თქმით, იუსტიციის სამინისტროსთვის პრიორიტეტულია საზოგადოების სწორი ინფორმირება; უწყება პატივს სცემს ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო სასამართლოს და არასდროს ახდენს ფაქტების ინტერპრეტირებას.

„ჩვენ ყოველთვის ვცდილობთ, მოვახდინოთ ზუსტად ფაქტების კონსტატაცია და სწორედ ამიტომ წავიკითხავ ამონარიდს განჩინებიდან, რომლის თანახმადაც, სასამართლომ საქმეზე „სააკაშვილი საქართველოს წინააღმდეგ“ ამორიცხა საჩივარი და, ასევე, მიუთითა ძალიან ნიშანდობლივი ფრაზა – გარდა ამისა, სასამართლოს არ მიაჩნია, რომ არსებობს რაიმე სახის განსაკუთრებული გარემოება, რომელიც ევროპული კონვენციითა და ოქმებით გათვალისწინებული, ადამიანის უფლებების პატივისცემის მიზნით მოითხოვს წინამდებარე საჩივრის განხილვას“. სწორედ ამიტომ არ შევდივარ გარკვეულ ინტერპრეტაციებში და ამ შემთხვევაში თქვენი ეთერის მეშვეობით საზოგადოებას ვამცნო, თუ რა წერია სასამართლოს განჩინებაში და ეს არის ოფიციალურად განჩინების თარგმანი“, –განაცხადა რატი ბრეგაძემ.

მინისტრის განმარტებით, თუ უფრო დეტალებში და სიღრმეებში შევალთ და ჩავხედავთ 37-ე მუხლს, იქ ისიც არის მითითებული, რომ, თუნდაც, ფორმალური წინაპირობების არსებობის შემთხვევაში, სასამართლოს მაინც შეუძლია, რომ დამატებით განიხილოს, მაგრამ სასამართლომ ამორიცხა და დამატებით დაურთო, რომ რაიმე დამატებითი სახის გარემოებები არ არსებობს, რომ საჩივარი შემდგომში იყოს განხილული. სასამართლომ, ასევე, თქვა, რომ არ არსებობს რაიმე განსაკუთრებული გარემოება, რაც დამატებით წარმოშობს საჩივრის განხილვის ვალდებულებას.

ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ განსახილველ საქმეთა სიიდან ამორიცხა მიხეილ სააკაშვილის საჩივარი პენიტენციურ სისტემაში მისი მკურნალობისა და მოპყრობის საკითხებთან დაკავშირებით.

ევროპული სასამართლოს შეფასებით, ამ საქმესთან მიმართებით არ არსებობს ადამიანის უფლებების დაცვის თვალსაზრისით რაიმე განსაკუთრებული გარემოება, რომელიც მოითხოვს წინამდებარე საჩივრის განხილვას.

ევროპული სასამართლოს აღნიშნული გადაწყვეტილებით, კიდევ ერთხელ დადასტურდა, რომ პენიტენციურ სისტემაში სტრასბურგის სასამართლოს სტანდარტების შესაბამისად, სრულად დაცულია მიხეილ სააკაშვილის უფლებები და ინტერესები.

მიხეილ სააკაშვილი ევროპული სასამართლოს წინაშე დავობდა, რომ პენიტენციურ სისტემაში მის წინააღმდეგ ხორციელდებოდა არასათანადო მოპყრობა და არასათანადო მკურნალობა.

სოციალურ საწარმო „სხივში“ ყოფილი პატიმრები და პრობაციონერები შშმ პირებთან ერთად ხეზე კვეთას და მხატვრულ დამუშავებას ეუფლებიან. დღეისათვის „სხივში“ ხეზე მუშაობას 8 ბენეფიციარი სწავლობს და პროფესიული უნარების გამომუშავებასთან ერთად ანაზღაურებასაც იღებს. არასამთავრობო ორგანიზაცია ბენეფიციარებს ფსიქოლოგიურ სერვისებსაც სთავაზობს. პროექტი იუსტიციის სამინისტროს საგრანტო კონკურსის გამარჯვებულია და მისი დაფინანსებით ხორციელდება.

დღეს სოციალურ საწარმო „სხივს“ იუსტიციის მინისტრის მოადგილე თორნიკე ჭეიშვილი ესტუმრა და ადგილზე გაეცნო პროექტის მიმდინარეობას.

პროექტის მიზანი ყოფილ პატიმართა რესოციალიზაცია-რეაბილიტაცია და მათი პროფესიული უნარების განვითარების ხელშეწყობაა. სასწავლო კურსის დამთავრების შემდეგ ბენეფიციარების ნაწილი ამავე საწარმოში გააგრძელებს მუშაობას.

გასულ წელს იუსტიციის სამინისტრომ საგრანტო პროექტი ადამიანის უფლებების გაძლიერების, ინოვაციური სერვისების დაგეგმვის და ყოფილ პატიმართა რეაბილიტაციის მიზნით გამოაცხადა და 14 გამარჯვებული პროექტი გამოავლინა.

2008 წლის აგვისტოს ომთან დაკავშირებით საქართველომ სტრასბურგის სასამართლოში მორიგი გამარჯვება მოიპოვა. ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ რუსეთის კოორდინაციით ცხინვალის რეგიონში მცხოვრებთა მიერ საქართველოს წინააღმდეგ წარდგენილ 370 ინდივიდუალურ საჩივარზე განჩინება გამოაქვეყნა და საჩივრები დაუშვებლად გამოაცხადა. ამის შესახებ დღეს იუსტიციის მინისტრმა განაცხადა იუსტიციის სამინისტროში გამართულ ბრიფინგზე.

„ევროპულმა სასამართლომ გაიზიარა ქართული მხარის არგუმენტები, რომ ხსენებული საჩივრები იყო აშკარად დაუსაბუთებელი, ვინაიდან ვერ იქნა წარმოდგენილი მინიმალური სტანდარტის მტკიცებულებები მომჩივანთა პრეტენზიების გასამყარებლად“, – განაცხადა რატი ბრეგაძემ.

სტრასბურგის სასამართლომ მიიჩნია, რომ ომის დროს ცხინვალის რეგიონი აქტიურად იბომბებოდა რუსეთის ფედერაციის მხრიდან და საქართველოს შეიარაღებული ძალები არ ახორციელებდნენ კონტროლს ცხინვალის რეგიონსა და მიმდებარე ტერიტორიაზე. შესაბამისად, შეუძლებელია, რაიმე დარღვევა შეერაცხოს საქართველოს.

აღნიშნული გადაწყვეტილებით კიდევ ერთხელ დადასტურდა, რომ საქართველოს მოსახლეობის მიმართ აგვისტოს ომის დროს ჩადენილი მძიმე დარღვევები შეერაცხება რუსეთის ფედერაციისა და სეპარატისტული რეჟიმების კონკრეტულ წარმომადგენლებს.

სასამართლოს დღევანდელი განჩინებით 2008 წლის აგვისტოს ომის დროს აქტიურ საბრძოლო მოქმედებებთან დაკავშირებით რუსეთის კოორდინაციით ცხინვალის რეგიონში მცხოვრები მოსახლეობის მიერ საქართველოს წინააღმდეგ წარდგენილი საჩივრები ამოიწურა და ამ საკითხის ირგვლივ არსებული ყველა დავა დასრულდა.

იუსტიციის მინისტრმა ყურადღება გაამახვილა კიდევ ერთ გარემოებაზე, კერძოდ: დღევანდელი გადაწყვეტილების შემდეგ სტრასბურგის სასამართლოში განიხილება საქართველოს წინააღმდეგ შეტანილი მხოლოდ 154 საჩივარი, რაც ევროპის საბჭოს წევრობის მანძილზე საქართველოსთვის საუკეთესო მაჩვენებელია. შედარებისთვის – 2009-2012 წლებში ევროპული სასამართლო განიხილავდა საქართველოს წინააღმდეგ შეტანილ 3000-დან 4000-მდე საჩივარს.

„სტრასბურგის სასამართლოში საჩივრების მკვეთრი კლება საქართველოს მთავრობის მიერ ბოლო წლებში განხორციელებული რეფორმების შედეგია – საქართველოს მოქალაქეების საკუთარი უფლებების ეფექტიანი დაცვა ქვეყნის შიგნითაც შეუძლიათ“, – განაცხადა რატი ბრეგაძემ.

2022 წლის მდგომარეობით, ასეთი მცირე ოდენობის საჩივრები განიხილება სკანდინავიისა და რამდენიმე დასავლეთევროპული ქვეყნის, ასევე, მოსახლეობით ძალიან მცირე სახელმწიფოების წინააღმდეგ; ცენტრალურ და აღმოსავლეთევროპულ სახელმწიფოებს შორის კი, საქართველო საუკეთესო ოთხეულშია ჩეხეთის, სლოვენიისა და ესტონეთის გვერდით და, ჯამში, უსწრებს ევროპის საბჭოს 25 (მათ შორის, ევროკავშირის 14) სახელმწიფოს.

ინფორმაციისთვის: რუსეთის კოორდინაციით 2008-2009 წლებში საქართველოს წინააღმდეგ 3,300-ზე მეტი საჩივარი შევიდა, თუმცა, საქართველოს მთავრობის მიერ წარდგენილი მტკიცებულებებისა და სამართლებრივი პოზიციების საფუძველზე საჩივრების აბსოლუტური უმრავლესობა ამოირიცხა ან გამოცხადდა დაუშვებლად, რადგან ევროპულ სასამართლოში წარდგენილი არ ყოფილა რაიმე მტკიცებულება, რომელიც საქართველოს მიერ ევროპული კონვენციის რომელიმე მუხლის დარღვევას დაადასტურებდა.

დღევანდელი განჩინება წარმოადგენს საერთაშორისო სასამართლოში საქართველოს კიდევ ერთ გამარჯვებას რუსეთის ფედერაციის წინააღმდეგ. როგორც საზოგადოებისათვის ცნობილია, 2021 წლის 21 იანვარს აგვისტოს ომის საქმეზე სტრასბურგის სასამართლომ დაადგინა რუსეთის მიერ ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის არაერთი მუხლის მასობრივი დარღვევა და დაადასტურა, რომ ცხინვალის რეგიონი და აფხაზეთი ოკუპირებულია რუსეთის მიერ. ამასთან, საქართველომ გამარჯვება მოიპოვა, ასევე, 2022 წლის 10 მარტს, როდესაც ჰააგის სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს პროკურორმა დაკავების ბრძანებები გამოსცა 3 პირის მიმართ აგვისტოს ომის დროს ქართველი სამოქალაქო ტყვეების წამებისა და არასათანადო მოპყრობის ეპიზოდზე.

საქართველოს იუსტიციის სამინისტრო აქტიურად გააგრძელებს სახელმწიფო ინტერესების დაცვას საერთაშორისო სასამართლოებში.

„2008 წლის ომზე სტრასბურგის გადაწყვეტილებით ერთხელ და სამუდამოდ არის დადასტურებული, რომ სიმართლე არის საქართველოს მხარეს და ყველა ერთად აუცილებლად ვიზეიმებთ მის დიდ გამარჯვებას“, - განაცხადა რატი ბრეგაძემ.

წამყვან ინგლისურენოვან სამეცნიერო ჟურნალებში გამოქვეყნებული უახლესი კვლევები და სტატიები, საერთაშორისო პრეცედენტული სასამართლო გადაწყვეტილებები საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს თანამშრომლებისათვის უკვე ხელმისაწვდომია. მათი გაცნობა ელექტრონულ სამართლებრივ ბაზა „ჰეინონლაინზეა“ (HeinOnline) შესაძლებელი.

„ჰეინონლაინზე“ შეუზღუდავი წვდომა უფრო ეფექტიანს გახდის საქართველოს კანონმდებლობის ევროკავშირის სამართლებრივ სტანდარტებთან დაახლოების პროცესს, გააძლიერებს სამინისტროს სისტემაში სამეცნიერო დასკვნებსა და ანალიტიკაზე დაფუძნებულ საქმიანობას და ხელს შეუწყობს ადამიანის უფლებათა დაცვაზე ორიენტირებული მიდგომებისა და მტკიცებულებებზე დაფუძნებული პოლიტიკის გატარებას.

სამომავლოდ საერთაშორისო სამართლებრივ ელექტრონულ პლატფორმაზე საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს ჟურნალ „იუსტიციის“ განთავსებაც იგეგმება. „HeinOnline“-ის ბაზების ეფექტიანად გამოყენებისა და თანამედროვე კვლევის მეთოდების გასაცნობად, იუსტიციის სამინისტროს თანამშრომლებისათვის სპეციალური ტრენინგებიც ჩატარდება, რომლებსაც კვალიფიციური უცხოელი ექსპერტები წარუძღვებიან.

საერთაშორისო სამართლებრივ ბაზაზე წვდომა იუსტიციის სამინისტროსთვის ევროკავშირის პროექტ „საქართველო-ევროკავშირის ასოცირების შეთანხმების განხორციელების მხარდაჭერა II“-ის (Facility for the Implementation of the EU-Georgia Association Agreement II) ფარგლებში განხორციელდა.